การปฏิบัติงานในพื้นที่อับอากาศ ตามกฎกระทรวงฯ ต้องดำเนินการ อบรมทำงานในที่อับอากาศ หรือเรียกเต็มๆ ว่า "อบรมความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ" ให้กับผู้ปฏิบัติงาน ตาม ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และหลักสูตรการฝึกอบรมความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ ซึ่ง ประกาศในราชกิจจานุเบกษา วันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๖๔ และมีผลบังคับใช้เมื่อพ้นกำหนด ๓๐ วัน (๑๐ เมษายน ๒๕๖๔)
ซึ่งวันนี้ จอปอหน่อย จะมาสรุปประเด็นกฎหมายมาให้ได้อ่านและทำความเข้าใจกัน คร่าวๆ ดังนี้
ประเด็นที่ ๑ : ใครเป็นผู้จัดฝึกอบรมอับอากาศได้บ้าง?
ตอบ : นายจ้าง หรือในกรณีที่นายจ้างไม่สามารจัดได้ ให้นายจ้างจัดให้พนักงานเข้ารับการฝึกอบรมกับนิติบุคคลที่ได้รับอนุญาตตามมาตรา ๑๑ (ให้กลับไปดูรายละเอียดใน ม.๑๑ พ.ร.บ.ความปลอดภัยฯ ๒๕๕๔)
ประเด็นที่ ๒ : ฝึกอบรมให้กับใครและกรณีใดบ้าง?
ตอบ : ผู้มีหน้าที่รับผิดชอบในการอนุญาต, ผู้ควบคุมงาน, ผู้ช่วยเหลือ, ผู้ปฏิบัติงานในที่อับอากาศ และกณีเปลี่ยนงาน หรือเปลี่ยนสถานที่ทำงานที่อาจได้รับอันตรายต้องฝึกอบรมภาคปฏิบัติก่อนเริ่มทำงาน
ประเด็นที่ ๓ : หลักสูตร อบรมทำงานในที่อับอากาศ มีกี่หลักสูตร?
ตอบ : มี ๖ หลักสูตร ดังนี้
(๑) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้อนุญาต อบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติไม่น้อยกว่า ๗ ชั่วโมง จัดฝึกอบรม ๑ วัน
(๒) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ควบคุมงาน อบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติไม่น้อยกว่า ๑๒ ชั่วโมง โดยจัดฝึกอบรม ๒ วันต่อเนื่อง
(๓) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ช่วยเหลือ อบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติไม่น้อยกว่า ๑๘ ชั่วโมง โดยจัดฝึกอบรม ๓ วันต่อเนื่อง
(๔) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ปฏิบัติงานในที่อับอากาศ อบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติไม่น้อยกว่า ๑๒ ชั่วโมง โดยจัดฝึกอบรม ๒ วันต่อเนื่อง
(๕) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้อนุญาต ผู้ควบคุมงาน ผู้ช่วยเหลือ และผู้ปฏิบัติงานในที่อับอากาศ อบรมทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติไม่น้อยกว่า ๒๔ ชั่วโมง จัดฝึกอบรม ๔ วันต่อเนื่อง
(๖) หลักสูตรการฝึกอบรมทบทวนความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ อบรมเฉพาะภาคทฤษฎีไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมงต่อเนื่อง
การฝึกอบรมสำหรับหลักสูตรทบทวนฯ ต้อง อบรมทุก ๕ ปี นับแต่วันสุดท้ายของการฝึกอบรม (๑) (๒) (๓) (๔) (๕) โดยต้องอบรมให้แล้วเสร็จภายใน ๓๐ วันก่อนครบ ๕ ปี
ประเด็นที่ ๔ : คุณสมบัติของวิทยากรผู้ทำการฝึกทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ
(๑) วุฒิไม่ต่ำกว่าปริญญาตรี สาขาอาชีวอนามัยหรือเทียบเท่า มีประสบการณ์งานอับอากาศไม่น้อยกว่า ๑ ปี และเคยเป็นวิทยากรในหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๒๔ ชั่วโมง/ปี
(๒) เป็นหรือเคยเป็น จป.วิชาชีพ โดยผ่านการฝึกอบรมหลักสูตรความปลอดภัยในที่อับอากาศไม่น้อยกว่า ๑๘ ชั่วโมง มีประสบการณ์งานอับอากาศไม่น้อยกว่า ๒ ปี และเคยเป็นวิทยากรในหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๒๔ ชั่วโมง/ปี
(๓) เป็นหรือเคยเป็น จป.หัวหน้างาน เทคนิค เทคนิคขั้นสูงมาไม่น้อยกว่า ๓ ปี โดยผ่านการฝึกอบรมหลักสูตรความปลอดภัยในที่อับอากาศไม่น้อยกว่า ๑๘ ชั่วโมง มีประสบการณ์งานอับอากาศไม่น้อยกว่า ๓ ปี และเคยเป็นวิทยากรในหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๒๔ ชั่วโมง/ปี
(๔) สำเร็จการศึกษาเฉพาะทาง หรือผ่านการอบรมเฉพาะทางเกี่ยวกับหัวข้อที่บรรยาย และเคยเป็นวิทยากรในหัวข้อวิชาที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๒๔ ชั่วโมง/ปี
วิทยากรต้องเข้าอบรมเพิ่มเติมความรู้ที่เกี่ยวข้อง ไม่น้อยกว่า ๖ ชั่วโมง/ปี
ประเด็นที่ ๕ : นายจ้างมีหน้าที่ต้องทำอะไรบ้าง?
เอกสารที่ต้องเก็บไว้ให้ตรวจ - ให้จัดทำทะเบียนรายชื่อผู้ที่ผ่านฝึกอบรม-วันที่-เวลา พร้อมรายชื่อวิทยากร
เอกสารที่ต้องแจ้งอธิบดีหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย - ให้จัดทำรายงานผลการฝึกอบรม ตามแบบรายงานผลแล้ว แจ้งฯ ภายใน ๓๐ วันนับแต่เสร็จสิ้นการอบรม
ประเด็นที่ ๖ : ผู้ที่เคยผ่านการอบรมจากหลักสูตรเดิมต้องทำอย่างไร?
หลักสูตรเดิม คือ หลักสูตรตามประกาศกรมฯ เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และหลักสูตรการฝึกอบรมความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ (๓๑ ม.ค. ๔๘) หรือประกาศกรมฯ เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และหลักสูตรการฝึกอบรมความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ พ.ศ ๒๕๔๙ (๒๙ ก.ย. ๔๙) และฉบับที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๕๑
ผู้ที่ผ่านการฝึกอบรมตามหลักสูตรเดิม ก่อนวันที่ประกาศนี้มีผลใช้บังคับ ให้ถือว่าผู้นั้น
.. ผ่านการฝึกอบรมตามประกาศฉบับนี้ - แต่ต้อง...
เข้ารับการอบรม "หลักสูตรทบทวนฯ" ให้แล้วเสร็จภายใน ๓๐ วันก่อนครบกำหนด ๕ ปีนับแต่วันผ่านการฝึกอบรม
...แต่ถ้าเกิน ๕ ปีแล้ว....
ต้องเข้ารับการอบรม "หลักสูตรทบทวนฯ" ให้แล้วเสร็จภายใน ๙๐ วันนับแต่วันประกาศฉบับนี้มีผลบังคับใช้
มีประเด็นมาให้ขบคิด (เล่นๆ) สำหรับผู้ผ่านการฝึกอบรมตามหลักสูตรเดิมเกิน ๕ ปีแล้ว กรณีต้องอบรมทบทวนในครั้งถัดไปจะ นับอย่างไร?!!!
นับจากวันฝึกอบรมทบทวนฯ หรือ นับจากวันที่ผ่านการฝึกอบรม
เช่น ผ่านการฝึกอบรม เมื่อวันที่ ๘ ก.ย. ๒๕๕๔ (ตัวเลขสมมุติ) จะต้องเข้าอบรมทบทวนครั้งแรกภายใน ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๔ และอยากชวนให้ลองคิดว่า เราต้องอบรมทบทวนครั้งถัดไป ในช่วงวันที่ ๙ ส.ค. - ๘ ก.ย. ๒๕๖๔ อีกหรือไม่? หรือ นับ ๕ ปีจากวันอบรมทบทวนฯ ครั้งล่าสุด คิดแบบไหนเอ่ย...
ไปหน้าสารบัญบทความ Safety